Bir işe başlamadan önce genelde insanlar acaba o konuda yeterince bilgi sahibimiyim, becerebilecek miyim, kabiliyetim var mı diye endişelenip duruyorlar. Siz de böyleyseniz artık endişelenmeyi bırakın. Ben gerçekten herkesin, eğer gerekli arzu ve isteği doğru yönlendirebilirse herşeyi yapabileceğine inananlardanım.
Bir kere en başta kendi kaderinizi kendiniz kontrol etmeyi istemelisiniz. Bu zaten olmazsa olmaz konulardan biridir. Kaderim buymuş, kısmet işte gibi laflar ancak bizim oluşturduğumuz kaçamak bahanelerdir. Hemen ardından elbette riske girme cesareti gelir. Bu körü körüne risk almak değildir, yanlış anlaşılmasın. Zaten yapılan birçok hata bu şekilde herşeye atlandığı için oluyor. Oysa planlı bir şekilde ilerlemek, gerekli analizleri yapmak zaten eğer bu işi düzgün yapmaya niyetlendiyseniz otomatikman gerçekleşmesi gereken konular olacaktır.
Güçlü ve geliştirilmesi gereken yanlarınız
Başarılı olabilmek için bir kişinin tüm olumlu özellikleri barındırabilmesi ihtimali çok düşüktür. Önemli olan güçlü ve geliştirilmesi gereken yanlarınızı anlayabilmektir.Bunun için hayatınızda başardığınız ana konuları belirlemeli ve bunları başarırken hangi yönlerinizi kullandığınızı ortaya çıkarmalısınız.
Şu adımlar size belki yardımcı olabilir:
1. Kişisel bir CV oluşturun. Mutlaka profesyonel bir CV’niz zaten vardır ve burada bugüne kadar yaptıklarınızı, başarılarınızı tanımlamışsınızdır. Bunu kendiniz için biraz revize ederek hangi yönlerinizi kullanarak bu başarılara ulaştığınızı yanına not edin. Bunu yaparken edindiğiniz başka becerileriniz, yetkinlikleriniz olduysa onları da kaydedin. İlgi dereceniz neydi, yani yaparken bundan ne kadar hoşlandığınızı da derecelendirin ki sonuçta çıkan tabloda en çok hangi konuda çalışmak istediğinizi anlamanız için size yol gösterici olabilsin.
2. Kişisel niteliklerinizi analiz edin. Arkadaş canlısı ve kendinizi motive edebiliyor musunuz? İşkolik misiniz? Mantıklı bir insan mısınız? Düzenli ve tertipli misiniz? Kişisel niteliklerinizi değerlendirmeniz, size neleri sevip neleri sevmediğinizi, ayrıca güçlü ve gelişmesi gereken yanlarınızı ortaya çıkarmanızda yardımcı olacaktır. Örneğin insanlarla olan iletişimden rahatsız oluyorsanız, belki de satış işine girmeyi düşünmemeli belki de bunu iyi yapan biriyle ortak hareket etmenin yolunu aramalısınız.
3. Profesyonel niteliklerinizi analiz edin. İş yerinde çoğu zaman farklı farklı konularda sorumluluk almak gerekebilir, bu da bizlerin farklı bir bakış açısıyla konulara yaklaşmamız gerektiğini göstermektedir. Satış, pazarlama, reklam, işletme gibi hangi alanlarda yetkin olduğunuzu ve hangi alanlarda desteğe ihtiyacınızın olduğunu iyi kavrayın, bilgiçlik taslamaktansa yardım almayı önce kendinize kabul ettirin.Bu konuları not edip yanına her konuda ne kadar bilgi sahibi olduğunuzu derecelendirebilirsiniz mesela. Buna göre de neye odaklanacağınızı anlamış olursunuz.
Güçlü ve gelişmesi gereken yönlerinizi değerlendirmenin yanında tabii en önemli şey de bir hedef belirlemektir. Bazı insanlar için hedef, kimsenin onlara ne yapacağını söylemeyecekleri bir iş içinde istediğini yapabilmektir. Başkaları için sabit gelir olması.
Kendiniz için doğru mesleğe karar verirken hedef belirlemek bu sürecin vazgeçilmez bir parçasıdır. Sonuçta, kişisel hedeflerinizle örtüşmeyen bir iş için her sabah uyanmak sizi mutlu etmeyecektir ve er ya da geç bunun için efor harcamayı bırakacaksınız demektir.
Hedef belirlerken şunları kullanmaya özen gösterin:
- Net. Eğer hedefiniz konusunda net olursanız, ona ulaşma ihtimaliniz de o kadar olasıdır. “Sermaye artırmak” net bir hedef değildir; “ Sermaye artışını 1 Temmuz 2016’ya kadar 100,000 TL olarak sağlamak.” net bir hedeftir.
- İyimserlik. Hedef belirlerken pozitif olmak gerekir. “Faturaları ödeyecek kadar kazanalım.” bakış açısı tam da istenen çoşkuyu yansıtmamaktadır. “Finansal olarak güvenli ve sabit bir gelire ulaşmak.” şeklindeki söylem, sizi ateşleyecek ve daha çok bunu başarma hevesi uyandıracaktır.
- Gerçekçilik. Eğer toplam bir yıl içinde bile 100,000 TL kazanmıyor iken hedefinizi her ay bu kadar kazanacağım olarak belirlerseniz, bu gerçek dışıdır. Küçük adımlarla başlayın, mesela gelirinizi %25 artırmayı hedefleyin. Bunlara ulaştıkça hedefinizi büyütebilirsiniz.
- Kısa ve uzun dönem. Kısa vadeli hedefler hafta ve maksimum 1 yılı kapsar ama ulaşılabilirdir ve sizi motive etmeye yarar. Uzun vadeli hedefler 5 yıllık olarak başlayıp uzar ama yine ayakları yere basacak şekilde olmalıdır. Kısa vadeli hedefleri başardıkça uzun vadedeki hedefinize yaklaşırsınız.
Hedef belirlerken şunlara dikkat etmelisiniz:
- Gelir. Toplamda elde etmek istediğiniz geliri hesaplayın ve bunun yıllar içerisindeki artışının nasıl değişebileceğini öngörmeye çalışın. Sakın abartmayın, kimse size normalin üstünde zam yapmaz.
- Hayat tarzı. Bu gezmek, yemek , içmek, kişisel hobileriniz yapmak, yatırımlarınızı yapmak ve yaşam alanınızı coğrafi olarak belirlemek demektir. Ne kadar süre çalışmayı istiyorsunuz? Gezici bir iş mi istiyorsunuz? Hayat tarzınızın hangi konularından fedakarlık etmeye hazırsınız?
- İş tipi. Hedef belirlerken hangi tip işlerden hoşlandığınızı da düşünmelisiniz. Açık alanda ,ofis içinde, bilgisayar ağırlıklı, telefonda, çok fazla insanla birarada, tek başına , çocuklarla vs.
- Ego tatmini. Hadi kabul edin: Birçoğumuz işe kendi egomuzu tatmin etmek için giriyoruz. Aslında sadece kendi egomuzu da değil anne baba yada çevremizdekilerden gelecek olumlu ve güzel tepkiler için yapıyoruz bunu. Hele özellikle iyi şirket olarak adlandırılan bir yerde çalışıyorsanız, parıltılı title’lar ile bu daha da fazla gözünüze sokuluyor ve bir anda içinden çıkmakta zorlandığınız bir oyunun parçası haline geliyorsunuz. Ego tatmininin sizin için ne kadar önemli olduğuna ancak SİZ karar verebilirsiniz. Bunu nerede nasıl bulacağınızı iyi düşünün.
Bana göre kendini değerlendirmenin ve hedef belirlemenin kuralı DÜRÜSTLÜKTÜR. Kendiniz ile ilgili bu analizi yaptığınızda, ne istediğini bilen ve ileride karşılaşacağı sorunlara karşı ne yapacağını planlayabilen birisi olmuş olacaksınız.